Een diëtist bekijkt samen met u uw eetgewoonten

Mensen denken vaak van zichzelf dat ze goed eten, dat ze zich wel bewust zijn van wat goed is en wat niet. "Mensen zijn zich vaak inderdaad wel bewust van wat gezonde voeding is. "zegt diëtiste Sylvia Van Daalen, die 17 jaar lang mensen begeleidt in haar eigen praktijk. "Maar als ik mijn cliënten een voedingsdagboek meegeef naar huis, en ze gaan opschrijven wat ze daadwerkelijk eten en drinken, dan blijkt vaak dat ‘dat ene glaasje' er toch wat meer waren en dat ‘een koekje' wel erg vaak voorkomt. Vaak zijn het de tussendoortjes die maken dat we aankomen. Veel mensen die zeggen dat ze 's morgens echt geen trek hebben om te ontbijten, blijken 's avonds laat nog even wat te snacken, bijvoorbeeld chips of kaas. Dan hebben ze 's morgens inderdaad geen trek.".

Niet ontbijten betekent dat het lichaam minder verbrandt, doordat "de motor" nog niet is aangezet. Dus niet alleen de keuze van de juiste voedingsmiddelen, maar ook wanneer u deze eet is belangrijk.

Zo geeft de diëtist u inzicht in uw eetgedrag en zo kunt u er opeens achter komen waarom u niet afvalt, terwijl u toch zo goed denkt te letten op wat u eet. Dit kan bijvoorbeeld zijn dat u te weinig van de goede voedingsmiddelen eet en te veel snoept of snackt.

Nieuwe eetgewoonten

Na de inventarisatie komt u samen met de diëtist tot nieuwe eetgewoonten die gezonder voor u zijn. Daarbij moet u niet denken aan een dieet dat voor u wordt opgesteld en waar u zich dan voortaan aan moet houden. De diëtist geeft aanwijzingen waardoor u zelf goede keuzes kunnen maken. "Mijn cliënten reageren wel eens geschokt," zegt Van Daalen, "dat hier in mijn praktijk een folder van een hamburgerketen ligt. Maar dat is nou juist hoe het werkt: diëtisten leren hun cliënten keuzes te maken tussen, wat, hoeveel en waneer." Zo kan de diëtist u ook adviseren dat dat chocolaatje waar u af en toe voor valt, helemaal niet zoveel kwaad kan. Maar dat dat pak sinaasappelsap dat u elke dag drinkt, en waarvan u dacht dat het zo gezond was, een enorme hoeveelheid calorieën bevat.

Welk bewegen past bij u?

Waar de diëtist ook behulpzaam bij is, is samen met u bepalen welke manier van bewegen het beste voor u is. "Ik waarschuw mijn cliënten altijd: ‘doe vooral iets wat je leuk vindt en waarvan je zeker weet dat je het over drie maanden nog doet'. Dat betekent dat ik soms iemand adviseer om maar liever iedere dag een flink stuk te gaan wandelen, dan naar de sportschool te gaan", zegt Van Daalen.

Na een ingreep om gewicht te verminderen

Steeds meer mensen ondergaan tegenwoordig bariatrische chirurgie: een ingreep die gericht is op het verminderen van gewicht. Zo'n ingreep kan variëren van een maagband tot een ‘gastric bypass', een operatie waarbij de maag wordt verkleind en het spijsverteringskanaal wordt omgelegd. Na de operatie moeten mensen een nieuwe leefstijl ontwikkelen.  Ook daarbij is de diëtist van groot belang. Soms gaan mensen die een maagband hebben gekregen, op de bank zitten wachten tot het afvallen begint. Maar dat afvallen komt niet zomaar. "Het probleem is, dat de goede voedingsmiddelen, zoals bruinbrood, groenten en vlees, moeilijker door de verkleinde opening van de maag glijden, dan de slechte. Alles wat vet en glibberig is, glijdt letterlijk makkelijker naar binnen. Je kunt ondanks de maagband, doordat je verkeerd eet, nog net zoveel calorieën binnenkrijgen als daarvóór.", zegt Van Daalen.

Een maagband is dus meer geschikt voor mensen die, voor de maagbandplaatsing, te veel eten en minder geschikt voor echte snoepers. Een maagband moet echt worden gecombineerd met een nieuw voedingspatroon. De diëtist weet hoe dit bereikt kan worden, en geeft aanwijzingen om ervoor te zorgen dat mensen de stoffen binnenkrijgen die ze nodig hebben.

En hoe houdt u dat vol?

De diëtist kan u om te beginnen vertellen wat voor ú zinvol is om na te streven. Hoeveel u af zou kunnen vallen in hoeveel tijd. Maar bovendien helpt de diëtist voorkomen dat u na een tijdje terugvalt in uw oude eetpatroon. "Ik heb een hele grote groep cliënten die al tien jaar lang twee, drie keer per jaar even terugkomt voor het ‘onderhoud'. Hoe makkelijk is het niet om weer terug te vallen? Je denkt ‘eerst even dat feestje volgende weekeinde, en dan begin ik weer'. Maar twee weken daarna is er weer een feestje. Er zijn heel veel mensen die het helemaal in hun eentje niet volhouden, hoe verstandig ze ook zijn. Daarvoor zijn wij er ook", aldus Van Daalen.

Eten en emoties

Die hele gevoelskant van eten is een belangrijk onderdeel van het werk van een diëtist: mensen zich ervan bewust maken waarom we eten. Het gevoel van gezelligheid, veiligheid of troost dat eten kan geven en de associaties die we hebben met eten. "En 'lekker eten' is niet hetzelfde als ‘veel eten'. Dat is wat wij aan onze cliënten duidelijk kunnen maken. Wanneer je iets lekkers eet, moet je denken ‘Oh, wat was dit lekker.' En niet ‘Oh, dat was lekker, dat neem ik nog een keer.' Als mensen dat kunnen laten, zijn ze al een heel eind op weg." aldus Van Daalen.

Het advies wordt door de verzekering vergoed

Alleen iemand met de HBO-opleiding Voeding en Diëtetiek mag zich diëtist noemen. Een behandeling door een diëtist wordt vergoed na verwijzing door een arts. Bijna alle huisartsen verwijzen u zonder meer door, waneer u om de hulp van een diëtist vraagt. U kunt dan per jaar 6 tot 8 consulten vergoed krijgen. Dit is ongeveer 4 uur per jaar. 

Sylvia Van Daalen is in 1992 als diëtist afgestudeerd aan de Hogeschool Nijmegen, Voeding & Diëtetiek. Sinds haar afstuderen heeft ze als diëtist een eigen praktijk in Arnhem en ondersteunt ze Diëtisten Coöperatie Nederland mbt marketing en sales. Sylvia is ook lid van de Raad van Advies bij MyDailyLifestyle.