Vitamines zijn noodzakelijk

Vitamines en mineralen zijn essentieel voor een goede gezondheid en een normale groei en ontwikkeling. Wie een gezonde basisvoeding heeft, krijgt voldoende binnen van alle benodigde vitamines en mineralen. Maar er zijn groepen mensen die een verhoogde behoefte hebben aan bepaalde vitamines. Die extra hoeveelheden vitamine krijgt men niet gemakkelijk via de voeding binnen. Bijvoorbeeld zwangere vrouwen, kinderen, ouderen en mensen die een gastric bypass hebben ondergaan, hebben behoefte aan extra vitamines. Vaak worden vitamines apart geslikt, als aanvulling op de voeding.

Vitamine D via voeding?

De meeste vitamine D wordt aangemaakt door zonlicht op de huid.  Het is een van de weinige vitamines die het lichaam zelf maakt. Vitamine D krijgt men ook voor een deel binnen door de voeding. Volgens een peiling van ca. tien jaar geleden haalt de Nederlander zijn vitamine D vooral uit vetten, oliën en hartige sauzen (ca. 50%). Er zit veel vitamine D in vette vis, zoals paling, haring, zalm, makreel en bokking. Verder komen kleine hoeveelheden vitamine D voor in gebak en koek, vlees en zuivel.

 

Vitamine D houdt botten sterk

Vitamine D is nodig om kalk in botten en gebit vast te leggen, om botten sterk te houden dus. Bovendien wijst recent onderzoek erop dat een vitamine D-tekort het risico op hart- en vaatziekten vergroot. Onder invloed van de ultraviolette straling in zonlicht wordt in de huid vitamine D gevormd. Maar bijvoorbeeld bij ouderen is de huid minder goed in staat om vitamine D aan te maken. Daardoor hebben vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar behoefte aan extra vitamine D. Bij mensen die weinig buiten komen is de behoefte groter dan bij mensen die geregeld in de zon zitten. Bovendien wordt door mensen met een donkere huidskleur (bijvoorbeeld afkomstig uit Marokko, Turkije en Suriname) ook minder vitamine D aangemaakt. Een tekort aan vitamine D kan onder meer leiden tot achteruitgang van de botsterkte.

Wie hebben extra vitamine D nodig?

Heeft u een gastric bypass gekregen, dan heeft uw arts u waarschijnlijk al een vitaminesupplement voorgeschreven.

De Gezondheidsraad heeft onlangs zelfs de aanbevolen extra hoeveelheden vitamine D verhoogd naar 10 microgram per dag voor:

  • kinderen tot 4 jaar
  • vrouwen die zwanger zijn of borstvoeding geven
  • vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar
  • mensen met een donkere huidskleur
  • vrouwen die een sluier dragen

Er is zelfs 20 microgram vitamine D per dag extra nodig voor:

  • mensen met osteoporose
  • mensen in een verzorgings- of verpleeghuis (omdat die (te) weinig buiten komen)
  • vrouwen vanaf 50 jaar en mannen vanaf 70 jaar met een donkere huidskleur of die minder dan een kwartier per dag buiten komen
  • vrouwen vanaf 50 jaar die een sluier dragen

Vitamine D uit verrijkte voedingsmiddelen

De hoeveelheid vitamine D die extra wordt aanbevolen, kunnen mensen apart innemen in de vorm van voedingssupplementen (‘vitaminetabletjes') maar dat kan ook via voedingsmiddelen die zijn verrijkt met vitamine D. Dat gebeurt bijvoorbeeld al met margarine, halvarine en bak- en braadproducten. De Gezondheidsraad vindt dan ook dat die verrijking gehandhaafd moet blijven.

Pas op voor teveel!

Van vitamine D kan men ook te veel binnenkrijgen. Daarom vindt de Gezondheidsraad dat het toevoegen van extra vitamine D beperkt moet blijven tot bepaalde voedingsmiddelen om overdosering te voorkomen. Ook als u apart vitamines slikt moet u zich houden aan de geadviseerde hoeveelheden.

Bronnen: Gezondheidsraad; Circulation, Journal of the American Heart Association.